معاینه فنی به فرایند بررسی سلامت خودرو از هر نظر گفته می‌شود. کارشناسان معاینه فنی تمام قطعات و اجزای ماشین و نحوه عملکرد آنها را بررسی می‌کنند و گزارشی مبنی بر سلامت خودرو و کارکرد صحیح آن تهیه کرده و در اختیار راننده قرار می‌دهند. داشتن معاینه فنی خودرو برای دارندگان وسایل نقلیه الزامی است. تمام خودروهای سواری اعم از داخلی و خارجی که سن آنها بیش از ۴ سال باشد ملزم به اخذ معاینه فنی هستند. اگر دارندگان خودروهایی که ملزم به داشتن معاینه فنی هستند نسبت به این عمل سهل‌انگاری کنند، از جانب پلیس راهنمایی و رانندگی اعمال قانون می‌شوند. در این مقاله به معاینه فنی سال 1403: هرآنچه باید بدانید میپردازیم پس با ما همراه باشید.
قبل از مراجعه به این مراکز، حتما مدارک لازم شامل: سند یا اصل کارت خودرو کارت ملی مالک خودرو را با خود ببرید تا مشکلی پیش نیاید.
هنگام مراجعه به مرکز، پس از ارائه مدارک، ثبت اطلاعات در سیستم و پرداخت هزینه یک فرم به شما می‌دهند که عیوب ظاهری خودرو را وارد کنید. این فرم را باید با دقت پر کنید و تحویل دهید.
اعتبار معاینه فنی خودرو چقدر است؟
موتور سیکلت، خودروی سواری شخصی و دولتی سبک باید هر سال معاینه فنی بگیرند ولی برای خودروهای عمومی سبک و سنگین بسته به عمر خودرو از شش تا سه ماه ملزم به گرفتن معاینه فنی هستند.
مراحل معاینه فنی
- خواندن پلاک خودرو توسط دوربین و ثبت اطلاعات خودرو و مالک
- بررسی ظاهر خودرو (بازرسی چشمی): خودرو را از نظر ظاهری بررسی می‌کنند. مواردی‌که در بازرسی چشمی مورد بررسی قرار می‌گیرند شامل موارد زیر است:
- آینه‌ها
- شیشه‌ها
- برف پاک‌کن
- سالم بودن بوقِ خودرو
- داشتن کمربند ایمنی
- بدنه (که نباید دفرمه باشد)
- میزان پوسیدگی بدنه
- وضعیت لاستیک‌ها
- صدای اگزوز
- دود خروجی از اگزوز
- متعلقات اضافی بدنه
- چراغ‌های نورپایین و نوربالا
- چراغ راهنما
- چراغ عقب (ترمز/ دنده عقب/ خطر/ چراغ پلاک)
- طلق چراغ‌های عقب
- نکته:در همین مرحله لوازم و تجهیزات بسته‌شده روی خودرو هم بررسی می‌شوند. اگر غیراستاندارد باشند، اعلام مردودی می‌کنند. برای نمونه می‌توان به نصب‌کردن بوق نامتعارف یا رینگ‌اسپرت اشاره کرد.
- آزمون آلایندگی: در این مرحله با کمک دستگاه مخصوص، میزان آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز را اندازه می‌گیرند که از حد مجاز تعیین‌شده بالاتر نباشد. اگر خودروی شما هوا را بیش‌ازحد آلوده می‌کند نمی‌توانید معاینه فنی بگیرید. گازهای دی‌اکسیدکربن، مونواکسیدکربن و نظایر آنها جزو آلاینده‌های هوا هستند که اگر میزان آنها زیاد تشخیص داده شود برابر است با مردود شدن خودروی شما. یکی از جدی‌ترین دلایل رد شدن خودرو در فرآیند دریافت معاینه فنی، خرابی سنسور اکسیژن است. در این حالت به‌دلیل بالا بودن حجم آلاینده‌های خروجی از اگزوز در مقایسه با محدوده مجاز، ماشین در تست رد می‌شود.
- آزمون کمک فنرها: در این مرحله، کمک فنرها را با دستگاه مخصوص که نتیجه آزمون را هم به‌صورت عددی و هم به‌شکل گرافیکی ثبت می‌کند آزمایش می‌کنند. تمام کمک فنرهای عقب و جلو بررسی می‌شود. اگر مشکلی در هر یک از کمک فنرها وجود داشته باشد خطرات زیادی از جمله واژگونی خودرو در پیچ ها را به همراه دارد.
- بررسی ترمزها: ترمزها را بررسی می‌کنندتا حد نهایی شتاب ترمزگیری خودرو را به منظور ارزیابی وضعیت سیستم ترمز محاسبه کنند. علاوه‌بر آن، عملکرد ترمز دستی را هم بررسی خواهند کرد.
- آزمون سیستم تعلیق: در این مرحله، با دستگاه سیستم تعلیق خودرو را تحت فشار قرار می‌دهند تا عملکرد آن را بررسی کنند. اتصالات و قطعات این سیستم باید محکم باشند وگرنه خودرو مردود می‌شود.
- سلامت چراغ‌ها: در اینجا چراغ‌های خودرو را بررسی می‌کنند که ببینند آیا نور با زاویه و شدت مناسب انتشار می‌یابد یا نه. همچنین جهت نوربالا و نورپایین و برد آن را ارزیابی می‌کنند.
- هم‌راستایی چرخ‌ها: این تست برای اندازه‌گیری میزان انحراف جانبی خودرو به ازای هر ۱۰۰۰ متر است که اگر بیشتر از ۷ متر باشد، خودرو مردود می‌شود. به عبارت ساده‌تر، هنگام رانندگی فرمان خودرو را رها کنید. اگر جلوبندی و فرمان خودرو تنظیم باشد، خودرو در هر یک کیلومتر نباید بیشتر از ۷ متر انحراف پیدا کند. در این مرحله میزان باز یا بسته بودن دهانه چرخ‌های خودرو را هم بررسی می‌کنند.
نکته:
در صورت مردود شدن در تست معاینه فنی، حداکثر ۱۵ روز فرصت دارید تا ایراد مذکور را برطرف کنید و مجددا به همان مرکز معاینه فنی مراجعه کنید.
معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز
باید بدانید که معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز اهمیت بیشتری نسبت به خودروهای عادی دارد، زیرا خطرات این نوع خودروها چندبرابر است و می‌تواند حوادث جبران‌ناپذیری ایجاد کند. دریافت معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز دقیقا شبیه به خودروهای عادی است و می‌توانید با مدارکی که بالاتر نام بردیم، برای دریافت آن اقدام کنید.
طبق مصوبه دولت، نرخ جدید برای خودرو های سبک (سواری) ۹۲ هزار تومان، خودرو های نیمه سنگین و سنگین (کامیون خاور، ایسوزو، هیوندای، کامیون و تریلی) ۱۱۹ هزار تومان و موتورسیکلت ۲۲ هزار تومان می باشد.
خودروهایی که دوگانه سوز هستند، باید علاوه بر هزینه اصلی معاینه فنی، یک هزینه دیگر بابت بازرسی چشمی تجهیزات و قطعات گازسوز پرداخت کنند. بنابر مصوبات دولت هزینه انجام این بازرسی برای خودروهای سبک، نیمه سنگین و سنگین به جز بررسی مخزن ۲۴ هزار تومان و بازرسی چشمی برای مخزن بدون باز کردن ۲۸ هزار تومان می باشد.
