سنسور های اکسیژن قطعاتی هستند که تقریبا بیش از پنجاه سال از پیدایش آن ها می گذرد. اما هنوز بسیاری از رانندگان در هنگام روشن شدن چراغ چک و یا مردود شدن خودرو در تست آلاینده ها به دلیل ضعیف شدن یا خرابی سنسور اکسیژن ، متوجه وجود سنسور اکسیژن در خودروشان می شوند. در این مقاله قصد داریم شما را با نکات مهم تعویض سنسوراکسیژن آشنا سازیم.
نکات مهم تعویض سنسوراکسیژن
عملکرد سنسوراکسیژن
یک سنسور اکسیژن زمانی سیگنال ولتاژ تولید می کند که با دمایی در حدود 617 تا 662 درجه فارنهایت ، گرم شود. اگر سنسور با دمای اگزوز گرم شود ، چند دقیقه طول می کشد تا به دمای کارکرد خود برسد. بنابراین اکثر سنسورهای اکسیژن در خودروهای جدید توسط مدار گرم کن الکتریکی که درون سنسور قرار گرفته، سریعاٌ به درجه حرارت مورد نظر می رسند. این گونه سنسور ها معمولاٌ سه یا چهار سیمه هستند. سنسور های اکسیژن فاقد گرم کن، یک یا دو سیمه می باشند.
در نسل قدیم خودروها که از سنسورهای دو سیم استفاده می‌شد، رانندگان مجبور بودند برای احتیاط سلامت خودرو حداقل چند دقیقه بین استارت زدن تا زمان شروع به حرکت صبر کنند تا ماشین کاملا گرم شود و سنسور از طریق گرمای اگزوز به دمای لازم برای کار برسد. اما امروزه سنسورهای سه یا چهار سیم موجود است که به یک گرم‌کننده دوازد ولتی مجهز شده است.
سنسوراکسیژن نسل جدید NTK
آیا سنسور اکسیژن قابل تعمیر است؟
در صورتی که سنسور اکسیژن خودروی شما دچار خرابی یا خطا شده باشد، باید آن را تعویض کنید. تعمیر قطعه سنسوراکسیژن کار به‌صرفه‌ای نیست. سنسورهای اکسیژن جزو موارد تعمیری محسوب نمی‌شوند که مانند فیلترهای روغن و هوا به طور مرتب نیاز به تعویض داشته باشند، بنابراین معمولاً فقط در صورت خرابی تعویض می شوند.
شستشو سنسوراکسیژن
این سنسورها جزء حیاتی سیستم های سوخت و آلایندگی هستند و با کنترل میزان اکسیژن موجود در اگزوز و انتقال این اطلاعات به کامپیوتر موتور، نسبت هوا به سوخت را متناسب با آن تنظیم می کنند. درصورت از کارافتادن سنسور اکسیژن، کامپیوتر موتور قادر به تنظیم صحیح نسبت هوا به سوخت نخواهد بود که می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری سوخت، افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و آسیب بیش از حد به اجزای دیگر مانند مبدل کاتالیزوری شود.
هیچ یک از وسایل نقلیه‌‌ی کنونی سیستم هشداری ندارد که در صورت از کار افتادن سنسور اکسیژن، سیگنال دهد؛ بنابراین برای تشخیص زمان تعویض حسگر اکسیژن باید به سایر علائم حیاتی مانند روشن شدن چراغ چک موتور روی داشبورد و افزایش مصرف سوخت اعتماد کنید تا از زمان تعویض سنسور اکسیژن مطلع شوید.
چه زمانی باید برای تعویض سنسوراکسیژن اقدام کنیم؟
هنگامی که عمر سنسور در حال اتمام باشد ، عکس العمل آن نسبت به تغییرات مخلوط سوخت همچون گذشته سریع نخواهد بود. تاخیر زمانی سنسور برای ارسال سیگنال به ECU افزایش یافته و سنسور کُند عمل می کند. این امر از نزدیک شدن مخلوط سوخت و هوای موتور به محدوده بالانس جلوگیری خواهد کرد. بنابراین، هر زمان سنسوراکسیژن خطایی ثبت کرد ابتدا با عیب یابی صحیح، از خرابی سنسوراکسیژن اطمینان حاصل کنید سپس اقدام به تعویض سنسور بفرمایید.
تعویض سنسوراکسیژن
در هنگام تعویض سنسوراکسیژن باید به چند نکته توجه کنیم:
سنسور اکسیژن جدیدی که جایگزین سنسور فرسوده می شود ، باید کاملاٌ با آن مطابقت داشته باشد ( دارای گرم کن یا فاقد گرم کن ). همچنین ویژگی های عملکرد و برق تغذیهء یکسان داشته باشند. نصب یک سنسور اکسیژن متفاوت نسبت به سنسور اصلی در کارکرد موتور تاثیر گذاشته و ممکن است مدار کنترل گرم کن که در درون ECU موتور قرار دارد، دچار آسیب شود.
در اکثر خودروهای موجود در بازار ایران میتوان به راحتی سنسوراکسیژن را تعویض کرد. زیرا سوکت سنسوراکسیژن در بازار موجود است اما در برخی موارد که در ادامه به آن اشاره میکنیم لازم است تبدیل سوکت انجام دهیم.
در چه مواردی باید برای سنسوراکسیژن خودرو شما، تبدیل سوکت (تعویض سوکت) انجام شود؟
- برای برخی از خودروهای ایران خودرو (مدل پایین از 83 تا 85): طول سیم سنسور فابریک این خودروها بلند هست و سوکت سبز رنگ دارد مانند: پژو پارس، سمند، 405 مدل 83 الی 85 و … . طول سیم سنسوراکسیژن اصلی جایگزین کوتاه است. هنگام تعویض سنسوراکسیژن این خودروها باید سیم سنسور سوخته را قیچی کنیم و چهار رشته سیم را بهم متصل کنیم.
- یکسری خودروهای چینی موجود در بازار ایران و یا برخی خودروهای جدید ایران خودرو نیز در این دسته بندی قرار میگیرند. سوکت فابریک سنسوراکسیژن این خودروها بصورت خام همراه پین های داخلش در بازار موجود نیست. پس زمانی که بخواهیم جنس اصلی روی خودرو نصب کنیم مجبور به استفاده از سوکت فابریک خودرو هستیم.
- خودروهایی که سنسوراکسیژن دوم آن ها مشکل پیدا می کند. سنسوراکسیژن دوم بعد از کاتالیزور نصب می شود و به همین خاطر طول سیم بلندی دارد. سنسوراکسیژن های ژاپن اصلی که ما استفاده میکنیم، کوتاه هستند بنابراین، باید تبدیل سوکت انجام شود.
مراحل انجام تبدیل سوکت به شرح زیر است:
- یک سنسوراکسیژن که نمونه اصلی سنسوراکسیژن فابریک خودرو است و از نظر مقاومت گرمکن مشابه هستند، انتخاب میکنیم.
- سیم سنسوراکسیژن خودرو که سوخته را میچینیم و سنسور اکسیژن اصلی آلمان یا ژاپن را جایگزین میکنیم.
- هر سنسوراکسیژن 4 رشته سیم دارد. سوکتی که از روی خودرو برداشته میشود هم 4 رشته سیم دارد شامل: 2 سیم سفید رنگ، 1 سیم طوسی و 1 سیم مشکی.
- این 4 رشته سیم رنگ به رنگ به هم وصل می‌شوند. اگر دوسیم سفید جابجا وصل شوند مشکلی ندارد چون دوسر گرمکن سنسوراکسیژن است.
- سپس روی آن عایق حرارتی کشیده میشود تا از اتصال کوتاه جلوگیری کنیم.
- سنسور را روی خودرو نصب میکنیم و سوکت آن به دسته سیم فابریک خودرو متصل میشود.
- در مرحله آخر اتصال سنسور اکسیژن باید سوئیچ خودرو را باز کنید و پیش از استارت زدن خودرو کدهای خطای سنسور اکسیژن قبلی را به وسیله دستگاه دیاگ از روی سیستم کامپیوتر مرکزی خودروی خود پاک کنید. بعد از انجام این مراحل می‌توانید خودروی خود را با خیال راحت استارت زده و روشن کنید.
- بلافاصله بعد از روشن کردن خودرو تفاوت را احساس خواهید کرد.
4 رشته سیم سنسوراکسیژن
پس از تعویض سوکت در عملکرد سنسوراکسیژن اختلال ایجاد میشود؟
خیر، جوش لحیم هیچ مقاومت اضافه‌ای ایجاد نمیکند و دیتاهای خروجی از سنسور یا ورودی به آن کاملا صحیح هستند. با یک تست ساده با مولتی متر میتوان از این موضوع مطمئن شد.
۱ نظر در “نکات مهم تعویض سنسوراکسیژن”