کامپیوتر خودرو وظیفه دارد تا مشکلات و معایب خودرو را شناسایی کند و به ما اطلاع دهد. حال اگر خود قطعه‌ی ecu دچار ایراد شود باید چه اقداماتی انجام دهیم؟ و یک سوال مهم‌تر این است که خرابی این قطعه را چگونه تشخیص دهیم؟ در این مقاله از الکو به نکات کلیدی کامپیوتر خودرو یا ecu میپردازیم.
نکات کلیدی کامپیوتر خودرو یا ecu
کامپیوتر خودرو (Electronic Control Unit) چیست؟
کامپیوتر خودرو، یک قطعه الکترونیکی و حیاتی است که در وسایل نقلیه‌ی انژکتوری امروزی مانند اتومبیل‌ها، کامیون‌ها و موتورسیکلت‌ها استفاده میشود. کامپیوتر خودرو، به عنوان سیستم کنترل مرکزی، در وسایل نقلیه موتوری عمل می‌کند. وظیفه‌ی آن کنترل و مدیریت اجزای مختلف وسیله نقلیه، مانند سیستم‌های تزریق سوخت، سیستم‌های تعلیق، سیستم‌های ترمز و … را بر عهده دارد.
از کار افتادن این قطعه منجر به حرکت نکردن خودرو می شود. این قطعه کوچک به سنسورهایی در بخش های مختلف ماشین متصل است که توسط آن ها وضعیت کلی سیستم را پایش می کند. از جمله سنسورهای مختلفی که خرابی و مشکلات را به کامپیوتر خودرو انتقال می‌دهند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سنسور دور موتور.
- سنسور دمای آب.
- سنسور ضربه.
- سنسور دریچه گاز.
- سنسور اکسیژن.
- و غیره.
اطلاعات دریافتی از سوی سنسورها به ECU خودرو کمک می کند بخش های مختلف را تحت کنترل و هدایت خود در آورد. مشخص است هر چه تعداد سنسورها بیشتر باشد، کامپیوتر خودرو نیز درک بهتری از وضعیت موتور و عملکرد سیستم به دست آورده و می تواند در شرایط بحرانی واکنش بهتری نشان دهد.
ایسیو خودرو
ای سی یو خودرو از چه بخش هایی تشکیل شده است؟
مبدل های آنالوگ به دیجیتال
برخی از سنسورهای درون ماشین، مانند سنسور اکسیژن اطلاعات را به صورت آنالوگ ارائه می دهند. اما کامپیوتر خودرو یک قطعه دیجیتال است که قادر به تحلیل داده های آنالوگی نمی باشد. به همین دلیل مبدل های آنالوگ به دیجیتال، داده های آنالوگی را برای فهم کامپیوتر تبدیل به دیجیتال می کنند.
خروجی های دیجیتال H Level
در یک خودرو امروزی، ECU تصمیم گیرنده اصلی برای اعمالی مانند جرقه زدن شمع ها، باز و بسته شدن انژکتور ها و حتی خاموش و روشن شدن فن های خنک کننده می باشد. حال برای اجرا این وظایف نیازمند خروجی های دیجیتال هستیم که فرمان های کامپیوتر را به قطعات مختلف ارسال نماید.
مبدل های دیجیتال به آنالوگ
مبدل های دیجیتال به آنالوگ نیز یکی دیگر از قطعات کامپیوتر خودرو هستند که برای انتقال فرمان های ای سی یو به قطعات آنالوگی ماشین به کار گرفته می شوند. به طوری که داده های دیجیتالی را تبدیل به داده های آنالوگی می کنند.
فرم دهنده های سیگنال
وظیفه اصلی فرم دهنده های سیگنال تنظیم و تقویت داده های ورودی و خروجی پیش از خوانده شدن توسط دیگر قطعات کامپیوتر خودرو می باشد. به طور مثال زمانی که یک داده آنالوگ از محدوده مشخص پایین تر باشد، فرم دهنده (کاندیشنر) موظف است این سیگنال را تقویت نماید تا مبدل آنالوگ به دیجیتال در تحلیل آن دچار مشکل نشود.
تراشه های ارتباطی
وظیفه تراشه های ارتباطی جمع آوری داده های مرتبط با نقص ها در ماشین است. این قطعه داده ها را طبق استانداردهای به خصوصی (نظیر استاندارد CAN) به سوی ماژول مرکزی مخابره نموده و سپس داده ها در آن ماژول ذخیره می شوند. در نهایت این ماژول مرکزی می تواند تمام نقص های شناسایی شده را به یک ابزار عیب یابی خارجی انتقال دهد. تعمیرکاران امروزه از طریق دتگاه دیاگ عیبیابی کامپیوتر را انجام می دهند. در این حالت خطاها مطابق با استاندارد از پیش تعیین شده و تحت کدهای مشخصی بر روی نمایشگر دستگاه دیاگ نشان داده می شوند. در نتیجه به راحتی می توان محل نقص را در ماشین شناسایی نمود.
کامپیوتر خودرو
حافظه‌ی موقت و دائم ecu:
ایسیو شامل یک حافظه دائم و یک حافظه موقت هست. حافظه دائم این کامپیوتر اطلاعات کارخانه‌ای را دارد و در واقع شبیه به Setup کامپیوترهای رومیزی است. این حافظه با قطع برق از بین نمی رود. مثلا زاویه سنسور دریچه گاز، تشخیص دور موتور و تنظیم پاشش انژکتورها، روشن‌شدن چراغ‌های هشدار موقع باز شدن درهای ماشین، روشن‌شدن فن خودرو در دمای مشخص، شدت و نحوه کارکرد سیستم جرقه‌زنی و غیره رو مشخص می‌کند و پیوسته در حال ارسال فرمان و دستور به سنسورهای مختلف خودرو است.
حافظه موقت در ECU داده هایی مانند شناسایی استپ موتور، دنده ها، حالات عملی موتور و معایب موقت و دائم سیستم انژکتور را در خود نگه داری می کند. این حافظه وظیفه انجام محاسبات لحظه ای برای تنظیمات لحظه ای را هم برعهده دارد. اگر به هر دلیلی حافظه موقت اطلاعات خود را از دست بدهد، موتور تا مدتی بد کار خواهد کرد.
دلایلی که می توانند منجر به از دست رفتن حافظه موقت شوند عبارتند از:
جدا کردن کابل باتری بیش از ۱۵ دقیقه
جدا کردن سوکت های ECU بیش از 15 دقیقه
جدا کردن سوکت های رله دوبل در خودروهای غیر مالتی پلکس بیش از ۱۵ دقیقه
جدا کردن سوکت های BSM در خودروهای مالتی پلکس بیش از ۱۵ دقیقه
علائم خرابی ecu
- روشن شدن چراغ چک خودرو:
زمانیکه چراغ چک روشن میشود، مدار، سنسور یا قطعات الکترونیکی معیوب باید بررسی شوند. بنابراین، هنگام روشن شدن چراغ چک، باید هر چه زودتر واحد کنترل الکتریکی خودرو را بررسی کنید.
- روشن نشدن موتور
یکی از علائم خرابی کامپیوتر خودرو روشن نشدن ماشین است، به صورتی که وقتی ECU از کار بیافتد دستور لازم برای جرقه زدن شمع داده نمی‌شود و در نتیجه موتور روشن نخواهد شد.
- مصرف سوخت زیاد
هنگامی که نسبت سوخت و هوا در موتور به صورت نامتعادلی صورت گیرد، موتور خودرو بهینه کار نخواهد کرد و کامپیوتر خودرو به صورت ناخواسته ممکن است سوخت بیش از حدی را به محفظه احتراق بفرستد.
- لرزش پیشرانه
یکی از علائم خرابی ایسیو لرزش پیشرانه است. در این هنگام توان پیشرانه کاهش خواهد یافت. به این نحو که در هنگام خرابی کامپیوتر خودرو، در برخی از سیلندرها جرقه زنی صورت نمی‌گیرد و پیشرانه شروع به لرزیدن می‌کند. با استفاده از دستگاه دیاگ، منشأ این لرزش را میتوان پیدا کرد و برای رفع آن اقدامات لازم را صورت داد.
- توقف ناگهانی خودرو و عملکرد ضعیف موتور
در پی ارسال اطلاعات نادرست به موتور خودرو که در نتیجه آن سوخت یا هوا بیش از اندازه به موتور خودرو وارد میشود، ممکن است متوجه دور آرام و غیرطبیعی خودروی خود شوید. در برخی از موارد ممکن است برایتان پیش آید که پشت چراغ راهنمایی، خودروی شما به طور ناگهانی متوقف شود. این مشکل یکی از علائم و نشانه‌های خرابی ECU است.
اگر محفظه احتراق ماشین نتواند سوخت دریافت کند، عملکرد موتور ضعیف میشود. در واقع موتورها به دلایل مختلفی ممکن است نتوانند سوخت کافی را به محفظه احتراق برسانند، ولی یکی از این دلایل معمولاً ECU معیوب است.عملکرد ضعیف موتور همچنین میتواند باعث آسیب دیدن موتور در طولانی‌مدت بشود. از تکان خوردن و لرزش خودرو میتوان به ضعیف شدن موتور آن پی برد.
- گرم شدن بیش از حد خودرو
ایسیو معیوب میتواند باعث گرم شدن بیش از حد ماشین شود، زیرا واحد کنترل الکتریکی، موتور خودرو رو کنترل می‌کند. وقتی کامپیوتر یا ECU ماشین شما درست کار نکند، موتور به سرعت آسیب دیده و باعث گرم شدن بیش از حد خودرو میشود.
عیبیابی ایسیو
دلایل خرابی ecu
هر وسیله‌ای حتی کامپیوتر خودرو نیز پس از مدتی ممکن است دچار نقص شود که در ادامه مقاله “نکات کلیدی کامپیوتر خودرو یا ecu” مهم‌ترین دلایل این اتفاق را برایتان مطرح می‌کنیم.
فشار ارتعاشات زیاد
یکی از متداول‌ترین دلایل خرابی ایسیو خودرو، ارتعاشاتی است که این کامپیوتر باید در طول زمان تحمل کند.
قطعات الکترونیکی حساس نصب شده بر روی برد کامپیوتر خودرو، در داخل یک محفظه جامد به منظور محافظت از ECU نصب شده‌اند. به مرور زمان ممکن است ارتعاشات به وجود آمده بر روی کامپیوتر خودرو تاثیر بگذارد و این قطعه مهم خودرو را دچار خرابی کند. همچنین از کار افتادن ECU ممکن است ناشی از خرابی سیم‌های اتصال در واحد کنترل آن باشد.
رسیدن آب به ECU
زمانی که آب به طریقی به زیر کاپوت نفوذ کند میتواند باعث خرابی ایسیو، شمع ها، سیم کشی خودرو و سایر بخش های برقدار خودرو شود. بنابراین توصیه میشود خودرو خود را برای موتورشویی به کارواش نبرید.
موتورشویی
دمای بالا
از دلایل شایع دیگر در خرابی ECU، آسیب رسیدن به آن به خاطر تاثیرات دماست که این مهم به خصوص در فصل تابستان رخ می‌دهد و دمای بالای زیر کاپوت باعث از کار افتادن کامپیوتر خودرو میشود.
وجود اتصالات در سیم‌کشی
اتصالات کوتاه در سیم کشی یا قطعات خودرو ممکن است باعث سوختن کامپیوتر خودرو شود که این اتصال کوتاه اغلب به خاطر تاثیرات خارجی مانند استارت زدن اشتباه خودرو و باتری به باتری‌های غیراصولی و مکرر صورت می‌گیرد.
ریمپ نادرست ایسیو
یکی دیگر از دلایلی که میتواند باعث خرابی ایسیوها شود ریمپ نادرست خودرو است.
در این مقاله از الکو، نکات کلیدی کامپیوتر خودرو یا ecu رو بررسی کردیم. اگر این علائم رو در خودرو خود دیدید، باید به مکانیک مجرب مراجعه کنید.
ECU یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر خودرو است که وظیفه خیلی مهمی را بر عهده دارد. با رعایت موارد فوق می‌توانید بیشترین بازدهی و طول عمر ممکن را از خودرو داشته باشید.
